بسم الله الرحمن الرحیم
اگرچه هر فصلی از فصلهای چهارگانه سال در جای خود زیبا، فایده بخش و از آیات الهی و درس آموز است، ولی میتوان گفت زیباترین آنها فصل بهار است، هنگامی که زمین پس از مرگ زمستانی دوباره نفس میکشد و جهان طبیعت نو میگردد، دانه ها از دل زمین بیرون آمده و درختان را جوانه های سبزرنگ همچون لحافی سبز دربر میگیرد.
گردش فصلهای سال و آمدن بهار پس از زمستان آیه و نشانه ای از آفرینش بی همتا و نمونه ای کوچک از روز رستاخیز و زنده شدن دوباره انسانها است، چنانکه خدای بزرگ فرمود:
(أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَتُصْبِحُ الْأَرْضُ مُخْضَرَّةً إِنَّ اللَّهَ لَطيفٌ خَبير). (الحج: ۶۳).
«(اى بشر) آيا نديدى كه خدا از آسمان آبى فرو بارد و زمين سبز و خرم گردد؟ (اين دليل قدرت و رحمت آفريننده است)، همانا خدا را (با خلق) عنايت و لطف بسيار است و (به دقيقترين امور عالم) آگاه است».
(فَانْظُرْ إِلى آثارِ رَحْمَتِ اللَّهِ كَيْفَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها إِنَّ ذلِكَ لَمُحْيِ الْمَوْتى وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ). (الروم: ۵۰).
«پس (اى بشر ديده باز كن و) آثار رحمت (نامنتهاى) الهى را مشاهده كن كه چگونه زمين را پس از مرگ (و دستبرد خزان باز به نفس باد بهار) زنده مىگرداند! محققا همان خداست كه مردگان را هم (پس از مرگ) باز زنده مىكند و او بر همه امور عالم تواناست».
(وَ مِنْ آياتِهِ أَنَّكَ تَرَى الْأَرْضَ خاشِعَةً فَإِذا أَنْزَلْنا عَلَيْهَا الْماءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ إِنَّ الَّذي أَحْياها لَمُحْيِ الْمَوْتى إِنَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدير). (فصلت: ۳۹).
«و از جمله آيات قدرت الهى آنكه زمين را بنگرى خشك و پژمرده كه چون ما بر آن آب باران فرود آريم بردمد و گياه برآورد و اهتزاز و نشاط و خرّمى يابد. بارى، آن كس كه زمين را زنده كند مردگان را هم زنده گرداند كه او بر هر چيز قادر است».
آری در آن هنگام که زمستان فرا میرسد برگ درختان به زردی گراییده و بر زمین میریزند و به خاک تبدیل میشوند، ولی با آمدن فصل بهار و نو شدن سال طبیعت دوباره زنده میشود، به همینگونه است مردن انسانها و تبدیل شدن اجساد آنان به خاک، که خدای بزرگ آن مردگان به خاک تبدیل شده را به پیکرهای جانهداری تبدیل نموده و ارواحشان را بر آنها میدمد و همگی بار دیگر همانند گیاهان بهاری از دل خاک رهیده و به صحرای محشر رهسپار میگردند، تا هرکس هر آنچه را که در زندگی دنیای خود کاشته بود در آن روز بزرگ درو نماید.
چه زیبا سروده است سعدی شیرازی:
خیز و غنیمت شمار جنبش باد ربیع
ناله موزون مرغ بوی خوش لاله زار
برگ درختان سبز پیش خداوند هوش
هر ورقش دفتریست معرفت کردگار
روز بهاریست خیز تا به تماشا رویم
تکیه بر ایام نیست تا دگر آید بهار
و مولوی نیز سروده است:
این بهار نو ز بعد برگریز
هست برهان وجود رستخیز
در بهاران رازها پیدا شود
هرچه خوردست این زمین رسوا شود
رازها را میکند حق آشکار
چون بخواهد زشت، تخم بد مکار
بهار عمر انسان
(وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طينٍ * ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً في قَرارٍ مَكينٍ * ذثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَكَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقين). (المؤمنون: ۱۲ – ۱۴).
«و همانا ما آدمى را از گل خالص آفريديم. * آن گاه او را نطفه گردانيده و در جاى استوار (صلب و رحم) قرار داديم * آن گاه نطفه را علقه و علقه را گوشت پاره و باز آن گوشت را استخوان ساختيم و سپس بر استخوانها گوشت پوشانيديم (و پيكرى كامل كرديم) پس از آن (به دميدن روح پاك مجرد) خلقتى ديگرش انشا نموديم آفرين بر (قدرت كامل) خداى كه بهترين آفرينندگان است».
روزی که افرید تو را صورت آفرین
از آفرینش تو به خود گفت افرین
صورت نیافریده چنین صورت آفرین
بر صورت آفرین و بر این صور افرین
بهار قرآن.
امام باقر علیه الشلام فرمود: «لِكُلِّ شَيْءٍ رَبِيعٌ وَ رَبِيعُ الْقُرْآنِ شَهْرُ رَمَضَان». (الکافی، ج ۲، ص ۶۳۰، باب النوادر، ح ۱۰).
«برای هر چیزی بهاری است و بهار قرآن ماه رمضان است».
